Schandpaal tekeningWas vroeger alles beter? Nou nee. Hoewel…tot aan het begin van de 21e eeuw hadden we geen sociale media. Geen Facebook, geen Twitter, geen LinkedIn, geen WhatsApp, geen Snapchat. Ja, er was internet, maar dat moest onder het grote publiek nog tot bloei komen.

Sociale media hebben veel goeds gebracht, maar er zit ook een hele zwarte kant aan. Want her en der stijgt er ook de stank van een beerput op. Van mensen die niet alleen ongezouten, maar vooral zonder enige morele rem hun mening uiten. Die te pas en vooral te onpas, zonder enige grond of bewijs andere mensen de grond inboren, en uitmaken voor alles wat lelijk is. Kortom, die social media gebruiken als de moderne schandpaal. En bijna altijd anoniem, want te laf om met naam en toenaam gebruik te maken van het ‘recht op vrije meningsuiting’ (want is de verdediging voor hun gescheld en beledigingen).

Nee, daar hadden we vroeger niet zoveel last van. Hooguit kon je mensen bestoken met anonieme post, bezorgd door de PTT. Of mensen anoniem opbellen en dan de huid volschelden. Zulke brieven kon je wel naar de krant sturen, maar die werden toen nog in de prullenbak gekieperd. Ja, je kon met een stencilmachine pamfletten drukken, maar het bereik daarvan was zeer beperkt.

Nu kan iedereen vanaf zijn computer de hele wereld deelgenoot maken van hoogopgelopen frustraties. En het schijnt dat het soms zelfs eerzame burgers zijn, die met het schuim op de bek via social media hun gelijk uitschreeuwen. Columniste Asha ten Broeke (Vrij Nederland) zocht eens een man thuis op die haar op Twitter achtervolgde met de meest grove bewoordingen. Het bleek om een keurige, redelijke man te gaan.

Voor de Engelse journalist Jon Ronson was het fenomeen ‘schelden op Twitter’ aanleiding om er een boekje over te schrijven. Zijn boek gaf hij de sprekende titel ‘Dit is vernederend: hoe één verkeerde tweet je leven kan verwoesten’. Ronson vergelijkt in een interview met dagblad Trouw sommige Twitteraars met een kleuter die een pistool in handen heeft.

“Eigenlijk is dat triest. Twitter, sociale media; het heeft hele mooie kanten. Het geeft een stem aan mensen die normaal niet gehoord worden, het geeft ons macht iets te veranderen aan de maatschappij. Maar in plaats van ons daarmee bezig te houden, steken we onze energie in elkaar online kapotmaken. We verprutsen het.” Zijn advies aan mensen die in een Twitterstorm terecht komen: Als je geschoren wordt moet je stilzitten.