Niet iedereen in Hilvarenbeek is er zich van bewust, maar museum De Dorpsdokter is uniek in Nederland. Nergens is er een zo’n uitgebreide medische collectie van alles wat met de praktijk van de vroegere huisarts te maken heeft. Meest opzienbarend is het skelet van de Tilburgse zwerver Piet Stams.

De Dorpsdokter geeft een beeld van de geschiedenis van wat we tegenwoordig de eerstelijnszorg noemen: de huisarts maar ook de wijkzorg, de tandarts, de apotheek en andere voorzieningen dicht bij huis. Het is onmogelijk om aan te geven van wat er allemaal te zien is. Een hele kleine greep:

Op rij 1: Glazen koppen of laat koppen was een veelgebruikte methode om de vier lichaamssappen (bloed, slijm, gele en zwarte gal) weer in balans te brengen; Medicinale bloedzuiger; Verlostang met registratieboekje (eind 19e eeuw). Op rij 2: Transportcouveuse (ca. 1955); Glazen ogen; Inhalatie-analgesie-toestel voor lichte verdoving (1947). Op rij 3: Bloekdrukmeter begin 20e eeuw; Traditionele dokterstas (begin 20e eeuw); Praktijkplaat (omstreeks 1950). Bron: Catalogus museum.

Het museum, aan de voet van de molen aan de Tilburgseweg, bestaat al 32 jaar. Maar het was dokter Harry Ruhe die er de basis voor legde. Ruhe was geïnteresseerd in geschiedenis en hij verzamelde tal van voorwerpen die te maken hebben met het werk van de huisarts. De collectie stelde hij ten toon in zijn privémuseum in De Schorsmolen aan de Varkensmarkt.

Maar Ruhe werd ook een dagje ouder en hij wilde de collectie onderbrengen bij de Katholieke Universiteit Nijmegen. Gelukkig waren er mensen bij de heemkunde die zeiden: die collectie moet in Hilvarenbeek blijven. En zo geschiedde. Inmiddels omvat de collectie duizenden grote en kleine voorwerpen.

Twee jaar geleden kreeg museum De Dorpsdokter de – waarschijnlijk – oudste apotheek in bezit. Er is verder een nagebouwde drogisterij, een afdeling over fysiotherapie, een uit Tilburg afkomstige tandartspraktijk, een afdeling die het huisbezoek van de huisarts laat zien, talloze vitrines met voorwerpen, enz,

Kortom de moeite om een keer een bezoek te brengen aan deze parel in Hilvarenbeek. Vele duizenden mensen gingen u voor. Meer informatie op de website van Museum De Dorpsdokter.

> www.museumdedorpsdokter.nl

Waarschijnlijk de oudste apotheek van Nederland, te zien in Museum De Dorpsdokter.

Uitspraken van doktoren:

Ge bent helaas pas ene goeien dokter als het kerkhof al half vol ligt…
[uitspraak dokter Scheidelaar, huisarts te Hilvarenbeek 1884-1922]

Als een dokter in de 19e eeuw al rijk was, kwam dat meestal omdat hij met een rijke boerendochter was getrouwd…
[uitspraak dokter Bruinsma te Breda ca. 1850]

De dokter haalde met zijn muntvanger een halve cent uit de keel van het brullend kind. “Die moogde wel houwe, meneer dokter, vur de moeite..”klonk het gul uit de wachtkamer.
[anekdote dokter Elbers, huisarts Hilvarenbeek ca. 1955]

En maar niet naar de dokter gaan, en maar dood gaan…
[uitspraak dokter Heezemans, huisarts Hilvarenbeek ca. 1930]